Nước có ga là một lựa chọn đồ uống phổ biến, thường là một sự thay thế tuyệt vời cho nước ngọt, nước trái cây hoặc nước lọc. Các loại đồ uống phổ biến như soda club, seltzer, nước có ga, tonic, đồ uống có ga hương trái cây, soda, bia hoặc đồ uống năng lượng có ga đều là sản phẩm của quá trình cacbonat hóa.
Mặc dù nhiều người thích đồ uống có ga, sủi bọt như một sự thay thế cho nước lọc hoặc các loại đồ uống khác, nhưng đã có những lo ngại về tác động đối với sức khỏe cá nhân khi thường xuyên tiêu thụ những loại đồ uống giải khát này. Tuy nhiên, đã có không có bằng chứng chắc chắn nào cho thấy rằng cacbonat hóa có hại cho bạn.
Bài viết này sẽ nói về nguồn gốc của cacbonat hóa, cách tạo ra đồ uống có ga và các yếu tố sức khỏe liên quan đến cacbonat hóa, cùng với những điều khác.
Ai Đã Phát Minh Ra Cacbonat Hóa Và Khi Nào?
Seltzer hoặc nước có ga được phát minh vào năm 1767 bởi Joseph Priestley, người được coi là người phát minh ra nước soda. Priestley là một nhà khoa học đã đóng góp cho các nghiên cứu tôn giáo và triết học, lý thuyết chính trị, và rất quan tâm đến hóa học. Trước khi phát triển niềm yêu thích với hóa học và khí, ông đã được truyền cảm hứng để tiến hành các thí nghiệm điện để tạo ra và lưu trữ dòng điện bằng cách chế tạo các thiết bị cụ thể.
Sau đó, ông tham gia vào nghiên cứu về khí. Bản chất của khí đã khơi dậy sự quan tâm của Priestley khi ông sống gần một nhà máy bia, quan sát tác động của quá trình lên men và những thay đổi đối với lượng nước còn sót lại, giống với nước khoáng hoặc suối. Ông tiếp tục phát hiện ra rằng carbon dioxide, loại khí chính được sử dụng để cacbonat hóa nước, có thể được tạo ra thông qua phản ứng giữa axit sulfuric và canxi cacbonat (CaCO3).
Trong quá trình nghiên cứu và phát triển thiết bị, Priestley đã phát hiện ra một số loại khí, bao gồm:
- Nitơ đioxit
(NO2) - Nitơ oxit
- Lưu huỳnh đioxit
(SO2) - Silic tetraflorua
- Oxy
- Nitơ oxit
- Hydro clorua
- Carbon monoxide
- Amoniac
Mặc dù các nhà khoa học khác đã phát hiện ra một số loại khí này một cách độc lập vào khoảng cùng thời gian, nhưng Priestley trở nên nổi tiếng với khả năng chiết xuất và thu thập khí cho các thí nghiệm khác nhau, cuối cùng dẫn đến việc tạo ra đồ uống nước có ga. Ban đầu, Priestley đã tạo ra một thiết bị bơm khí nén vào nước để tạo ra đồ uống có ga – về cơ bản là tiền thân của máy SodaStream.
Quá Trình Cacbonat Hóa Diễn Ra Như Thế Nào?
Quá trình cacbonat hóa xảy ra khi carbon dioxide, ở dạng khí, được bão hòa trong nước bằng cách bơm nó vào chất lỏng gốc nước bằng áp suất cao. Trong quá trình này, các bong bóng nhỏ hình thành và lan rộng khắp chất lỏng để tạo ra nhiều loại đồ uống có ga. Cần có áp suất 55 PSI để cacbonat hóa nước, được thực hiện bằng van điều áp khí, cho phép bão hòa đầy đủ. Mặc dù hầu hết các loại đồ uống nước có ga được cacbonat hóa với áp suất 20 PSI, nhưng cài đặt áp suất khí cao hơn là điều cần thiết để duy trì độ sủi bọt ổn định trong đồ uống của bạn.
Carbon dioxide (CO2) đến từ cả nguồn tự nhiên (bao gồm núi lửa, hơi thở của động vật và thực vật phân hủy) và nguồn nhân tạo (chủ yếu là đốt nhiên liệu hóa thạch để tạo ra năng lượng).
Cơ thể bạn cũng tự nhiên giải phóng carbon dioxide qua phổi. Nó được giải phóng sau khi bicarbonate – được tạo ra từ quá trình trao đổi chất của cơ thể – di chuyển đến phổi của bạn qua đường máu, sau đó được thở ra dưới dạng khí carbon dioxide. Hóa chất này được điều chỉnh và tái hấp thu bởi thận, giúp duy trì sự cân bằng pH của cơ thể.
Định Luật Henry Là Gì Và Nó Liên Quan Đến Đồ Uống Có Ga Như Thế Nào?
Định luật Henry là một định luật khí giải thích cách khí phản ứng hóa học trong chất lỏng để tạo ra cacbonat hóa. Định luật này nói rằng lượng khí hòa tan trong chất lỏng ở nhiệt độ không đổi tương ứng với áp suất riêng phần của khí phía trên chất lỏng.
William Henry, một nhà hóa học, đã phát triển định luật dựa trên các thí nghiệm của ông về khí được hấp thụ trong nước. Theo định luật này, khí hoặc khoảng trống phía trên đồ uống trong chai hoặc lon kín, chưa mở bao gồm gần như carbon dioxide nguyên chất. Carbon dioxide nguyên chất tách biệt với những gì có trong đồ uống có ga, được giải phóng vào không khí khi bạn mở lon hoặc chai đồ uống có ga của mình. Do đó, sau khi mở hộp đựng, chất lỏng sẽ thoát khí theo thời gian và hết ga khi để lâu hơn.
Phản ứng hóa học của carbon dioxide trong nước tạo ra axit cacbonic, một axit yếu được gọi là H2CO3. Loại khí này phân hủy khi bạn mở chai soda có áp suất hoặc đồ uống có ga, tạo ra âm thanh sủi bọt.
Nước Được Cacbonat Hóa Như Thế Nào Ngày Nay?
Nước có ga yêu cầu điều áp để duy trì độ sủi bọt, đó là lý do tại sao soda, seltzer và đồ uống có ga “nổ” khi bạn mở chai hoặc lon.
Nhiều sản phẩm trên thị trường cho phép bạn tạo ra nước có ga và đồ uống soda tại nhà, chẳng hạn như SodaStream, Spärkel Beverage System, v.v., cho phép bạn đặt mức độ cacbonat hóa. Máy làm mát nước ION cacbonat hóa bằng cách sử dụng bộ điều chỉnh CO2 và bơm tăng áp nước, đồng thời lưu trữ nước có ga của bạn trong một hoặc nhiều bể.
Cacbonat Hóa Có Tốt Không?
Nói chung, nước có ga hoặc nước seltzer là một loại đồ uống lành mạnh và nó cũng an toàn và bổ sung nước như nước lọc thông thường. Nếu bạn không thích uống nước lọc, các lựa chọn có ga là một cách tuyệt vời để giữ đủ nước. Đồ uống có thêm đường hoặc phụ gia có thể làm giảm lợi ích sức khỏe của đồ uống có gas. Cacbonat hóa tự nó là an toàn và không gây ra bất kỳ rủi ro nào.
Cacbonat Hóa Có Hại Cho Bạn Không?
Mặc dù đã có những lo ngại vềtác động của cacbonat hóa đối với xương, nồng độ canxi và sức khỏe răng miệng, nhưng không có bằng chứng
nào ủng hộ những tuyên bố này. Các phản ứng cacbonat hóa không thêm chất hoặc hóa chất có hại vào đồ uống. Tuy nhiên, một khi các thành phần bổ sung được thêm vào, chẳng hạn như đường, axit citric và hương liệu nhân tạo, sẽ có nguy cơ làm hỏng men răng và sức khỏe của xương.
Nếu bạn có dạ dày nhạy cảm do tình trạng bệnh lý như IBS, bạn có thể nhận thấy khó chịu do đầy hơi sau khi thưởng thức đồ uống nước có ga. Tương tự như vậy, nếu bạn uống soda quá nhanh, bạn có thể cảm thấy đầy hơi quá mức, thường sẽ thoát ra nhanh chóng và giảm bớt cảm giác khó chịu.
Đồ uống có ga có xu hướng tạo ra khí vì cacbonat hóa làm tăng lượng không khí bạn nuốt vào khi uống. Lượng không khí bổ sung di chuyển vào đường tiêu hóa của bạn, làm tăng lượng khí trong cơ thể bạn.
Đồ Uống Có Gas Có Thể Gây Đau Đầu Không?
Mặc dù đồ uống có ga thường không gây đau đầu, nhưng đồ uống có gas chứa nhiều caffeine, chẳng hạn như đồ uống năng lượng, có thể dẫn đến đau đầu.
Điều đó nói rằng, lượng khí carbon dioxide tăng lên được tiêu thụ với đồ uống có ga không có chất phụ gia có thể gây ợ nóng, đau đầu và đau dạ dày ở một số người nhạy cảm.
Đồ Uống Có Gas tốt Nhất Là Gì?
Các loại đồ uống có ga lành mạnh nhất không chứa các thành phần bổ sung hoặc hương liệu tự nhiên, có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe của bạn. Chúng bao gồm nước có ga, seltzer, soda club và đồ uống nước có ga với một chút cam quýt tươi hoặc nước ép tươi.
Ngoài ra còn có các sản phẩm đồ uống có ga cụ thể thường tốt cho sức khỏe; chúng bao gồm các loại đồ uống như nước khoáng có ga hương vị tự nhiên, nước dừa có ga và soda không đường hương vị trái cây tự nhiên.
Kombucha là một loại trà có ga có thể hỗ trợ quá trình trao đổi chất, giảm viêm và cải thiện các bệnh mãn tính. Những lợi ích khác của kombucha đến từ men vi sinh do quá trình lên men, rất tốt cho sức khỏe đường ruột và tiêu hóa. Lên men gây ra cacbonat hóa tự nhiên trong kombucha.
Các loại đồ uống có ga được thảo luận ở trên thường không chứa đường bổ sung, phụ gia hoặc calo, giúp duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh.
Điều Gì Xảy Ra Với Đồ Uống Có Gas Ở Nhiệt Độ Cao?
Nhiệt độ cao sẽ khiến soda hoặc đồ uống có ga nhanh chóng mất độ sủi bọt. Quá trình này xảy ra do độ hòa tan của khí trong đồ uống có ga giảm.
Điều quan trọng là tránh làm nóng lon hoặc chai soda có áp suất hoặc bất kỳ chất lỏng có ga nào, vì điều này có thể khiến hộp đựng phát nổ do áp suất cao bên trong.
Tại Sao Có Khoảng Trống Ở Đỉnh Chai Đồ Uống?
Khoảng trống phía trên chai soda là thứ giữ cho đồ uống có ga của bạn ổn định và ngăn hộp đựng bị vỡ. Khoảng trống còn lại ở phía trên được tính toán dựa trên kích thước của chai và lượng chất lỏng bên trong. Khoảng trống nhỏ này ở phía trên cũng ngăn hầu hết đồ uống phát nổ khi bị lắc.
Coke Có Bao Nhiêu Cacbonat Hóa?
Coca-Cola được coi là một trong những loại đồ uống có ga nhất, và nó chứa từ 3,5 đến 4 thể tích CO2 (đo bằng thể tích tương đối của CO2 trên mỗi thể tích chất lỏng). Để so sánh, rượu sâm panh có thể tích cao nhất, từ 4,6 đến 6, và các loại soda, nước tonic và đồ uống có ga khác có thể tích từ 2,5 đến 4.
Tại Sao Cacbonat Hóa Lại Gây Cảm Giác Cháy Rát?
Cảm giác ngứa ran, nóng rát xảy ra do axit cacbonic phản ứng hóa học với các thụ thể thần kinh của bạn. Ngoài ra, đồ uống có ga có độ pH từ 3 đến 4, khiến chúng có tính axit hơn. Bạn sẽ nhận thấy trải nghiệm ngứa ran đáng kể hơn với mức độ cacbonat hóa cao hơn.
Nếu bạn tiêu thụ nhiều carbon dioxide, cơ thể bạn sẽ lọc bất kỳ lượng dư thừa nào qua phổi và thận. Quá trình này giữ cho cơ thể bạn ở mức kiềm cao hơn một chút để mức axit của đồ uống có ga không ảnh hưởng tiêu cực đến sự cân bằng pH của cơ thể.
Có Chất Dinh Dưỡng Trong Đồ Uống Có Gas Không?
Hầu hết các loại soda và nước có ga không chứa nhiều chất dinh dưỡng, mặc dù nước có ga và nước lọc có chứa khoáng chất và silicat tự nhiên như canxi, natri, sắt, magie và kali. Ngoài ra, một số nước khoáng có ga có chứa silica, mang lại lợi ích cho sức khỏe và hỗ trợ hệ thống miễn dịch.
Mặc dù nước lọc thông thường có chứa nhiều khoáng chất, nhưng không có nguồn protein, vitamin hoặc các chất dinh dưỡng khác đáng kể.
Có Gas Hay Không Gas? Chủ Yếu Là Do Sở Thích
Nhìn chung, đồ uống có gas được sản xuất tự nhiên không có đường, phụ gia và natri cao thường tốt cho sức khỏe và an toàn để thưởng thức.
Nước có ga là một cách tuyệt vời để tận hưởng những lợi ích của nước lọc thông thường, thêm cảm giác ga thú vị với mỗi ngụm, và thậm chí có thể là một chút sang trọng.
Khi các lựa chọn lành mạnh hơn cho đồ uống có ga trở nên phổ biến hơn, việc bỏ qua soda có đường và đồ uống được sản xuất nhân tạo để ủng hộ đồ uống có ga tự làm, hương vị tự nhiên sẽ dễ dàng hơn.
Kể từ khi được phát minh, cacbonat hóa đã cách mạng hóa cách chúng ta thưởng thức đồ uống, từ bia và rượu vang sủi bọt đến soda thông thường, nước có ga và đồ uống chuyên dụng, bao gồm kombucha và đồ uống năng lượng. Đó là một cách khác để tạo ra và thưởng thức đồ uống giải khát ngon, thường an toàn và thú vị.
