Với trên 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực lọc nước, hôm nay Máy lọc nước Việt xin chia sẻ với các bạn về vấn đề nước giếng khoan bị vàng và cách xử lý hiệu quả. Đây là vấn nạn phổ biến mà hầu hết các hộ gia đình sử dụng nguồn nước giếng khoan đều đã hoặc đang phải đối mặt.
Bài viết sẽ đi chi tiết vào những nguyên nhân gây ra tình trạng nước giếng khoan bị vàng, cũng như những tác hại đáng lo ngại từ nguồn nước nhiễm bẩn này nếu được sử dụng trực tiếp. Quan trọng hơn, những phương pháp xử lý nước giếng khoan vàng khác nhau được đánh giá, so sánh một cách công phu về ưu nhược điểm và độ hiệu quả nhằm giúp bạn chủ động lựa chọn được hướng xử lý an toàn, triệt để và phù hợp nhất với điều kiện cụ thể của gia đình.
Nguyên Nhân Nước Giếng Khoan Bị Vàng Và Tác Hại Nghiêm Trọng
Trước khi tìm hiểu các cách khắc phục vấn đề nước giếng khoan bị vàng, chúng ta cùng tìm hiểu về nguyên nhân chính và mối đe dọa của hiện tượng này để thấy được tầm quan trọng của vấn đề cần giải quyết.
Nguyên Nhân Chính Khiến Nước Giếng Khoan Bị Vàng
Nguyên nhân số 1 khiến nước giếng khoan bị đổi màu thành vàng đó là do nồng độ sắt (Fe) cao vượt ngưỡng. Trong môi trường nước giếng có nhiều ion sắt Fe2+ hoặc oxit sắt II không kết tủa mà tồn tại ở trạng thái lơ lửng. Khi các ion sắt này tiếp xúc với không khí trong điều kiện bơm nước lên, chúng bị oxy hóa tạo thành các kết tủa sắt màu vàng.
Ngoài ra, nước giếng khoan có thể bị vàng do các yếu tố như:
- Nhiễm phèn hoặc hàm lượng mangan (Mn) cao
- Chứa nhiều tạp chất đất, rỉ sét hay cát bụi
- Có nồng độ hữu cơ cao gây đục, vàng
- Chứa nhiều kết tủa, cặn canxi và độ cứng cao
Như vậy, dù xuất phát từ nguyên nhân nào thì nguyên tắc chung, nước bị vàng đều là do chứa quá nhiều chất ô nhiễm phi kim loại, kim loại hay hữu cơ mà máy bơm giếng khiển đọng lại từ dưới làm cho nước đổi màu.
Tác Hại Của Việc Sử Dụng Nước Giếng Khoan Bị Vàng
Nước giếng khoan bị vàng có bao giờ được coi là an toàn để sử dụng cho ăn uống và sinh hoạt? Đáp án chắc chắn là KHÔNG! Bởi vì nguồn nước nhiễm sắt, nhiễm phèn chất lượng kém này sẽ dẫn đến nhiều tác hại khó lường cho sức khỏe con người:
- Gây tổn thương đến dạ dày, hệ tiêu hóa khi uống nước nhiễm bẩn
- Nguy cơ cao gây dị ứng da, bệnh về da như viêm da, ghẻ lở… khi tắm gội
- Nếu nhiễm phèn nặng thì khi uống sẽ lưu cữu trong dạ dày gây buồn nôn, tiêu chảy
- Lan truyền các vi khuẩn gây bệnh về đường ruột, đường tiêu hóa
- Gây hàm răng bị ố vàng, nâu khi sử dụng lâu dài làm giảm thẩm mỹ
- Gây đóng cặn nghiêm trọng làm hỏng đường ống, thiết bị dùng nước
- Rửa quần áo bằng nước vàng sẽ làm quần áo bị ố vàng, phai màu
- Dùng để rửa bát, đồ nhà bếp sẽ làm đồ khó sạch, nhanh ố màu
- Đối với trẻ nhỏ là nguy cơ ngộ độc rất cao cần cấp cứu kịp thời
Có thể thấy, tác hại của việc sử dụng nước giếng khoan vàng không chỉ đe dọa trực tiếp đến sức khỏe mà còn làm tăng gấp đôi các chi phí sinh hoạt, cũng như làm giảm tuổi thọ các thiết bị, đồ dùng trong nhà do tình trạng đóng cặn quá nghiêm trọng.
Vì những lý do đó, nước giếng khoan nếu bị vàng thì phải được xử lý triệt để mới có thể đảm bảo an toàn để phục vụ sinh hoạt hàng ngày. Các hộ dân thường tự tìm cách xử lý nước giếng khoan vàng bằng những phương pháp đơn giản, phổ biến nhất như:
6 Phương Pháp Xử Lý Nước Giếng Khoan Vàng Phổ Biến Hiện Nay
-
Dùng phèn chua để làm trong nước giếng khoan
Đây là cách xử lý nước giếng khoan bị vàng khá đơn giản và phổ biến ở nhiều làng quê. Nguyên tắc hoạt động là dựa vào khả năng của phèn chua trong việc làm sạch, khử sắt, khử sét gây vàng nước. Cách thực hiện:
- Chuẩn bị nước đã múc từ giếng khoan vào một thùng, chậu lớn
- Tính toán 1gr phèn chua cho 20 lít nước, cho lượng phèn vừa đủ vào nước
- Khuấy đều phèn chua tan hết trong nước, để yên khoảng 15-30 phút
- Sau đó, cặn lơ lửng sẽ lắng xuống đáy khiến nước được trong hơn
- Gạn lấy phần nước trong ở phía trên để dùng, loại bỏ phần cặn lắng
Ưu điểm của cách này là đơn giản, rẻ tiền. Nhược điểm là phải để khá lâu cho nước lắng cặn và chỉ xử lý được phần nào tạp chất lơ lửng. Nhiều hóa chất còn lưu lại trong nước khiến nguồn nước vẫn chưa thực sự an toàn.
-
Xây bể lọc nước có giàn phun mưa
Đây là phương pháp đòi hỏi nhiều công sức và chi phí hơn phèn chua để xây dựng bể lọc nước lớn cho gia đình. Bể lọc sẽ bao gồm các lớp vật liệu như sỏi lớn, sỏi nhỏ, cát thạch anh, cát mangan và than hoạt tính.
Ở phía trên bể lọc sẽ có thiết bị gọi là “giàn phun mưa” có tác dụng phun và khuếch tán oxy cho nước chảy qua tạo điều kiện để các ion sắt, phèn, mangan gây vàng nước được oxy hóa thành các kết tủa màu nâu đỏ lơ lửng. Khi nước chảy qua các lớp vật liệu trong bể lọc thì các kết tủa này sẽ bị giữ lại trong khi nước được lọc trong, sạch.
Cách xử lý nước giếng khoan bằng bể lọc này có thể xử lý một phần nước đục, vàng và có tác dụng khử chất gây mùi, khử sắt phèn nếu lắp đặt đúng cách. Tuy nhiên, nhược điểm là cồng kềnh, tốn nhiều diện tích và vẫn khó khử triệt để chất hữu cơ, kim loại nặng gây ô nhiễm nguồn nước.
-
Khử trùng bằng chất tẩy, dầu tẩy I-ốt
Đây là cách thực hiện đơn giản hơn so với hai phương pháp trên. Để khử trùng nước giếng khoan có mùi, màu vàng, đục thì chỉ cần cho khoảng 5-10 giọt dầu tẩy hoặc nước iot vào 1 lít nước muốn xử lý. Sau đó khuấy đều rồi để yên khoảng 30 phút cho chất khử trùng phát huy tác dụng.
Ưu điểm là cách làm cực kỳ đơn giản, không tốn công tốn sức. Nhược điểm lớn là chỉ tác dụng khử mùi, khử trùng một phần nhỏ vi khuẩn gây bệnh mà không xử lý triệt để được các tạp chất gây màu vàng, đục và chi phí dùng chất tẩy hóa học khá cao nếu áp dụng lâu dài.
-
Xử lý bằng than hoạt tính
Than hoạt tính là một trong những vật liệu lọc hữu cơ hiệu quả được sử dụng phổ biến để khử mùi tanh, khử màu, khử sắt phèn trong nước. Để xử lý nước giếng khoan vàng bằng than hoạt tính có thể đặt lớp than này lên trên cùng trong bể lọc với các lớp cát, sỏi để nước chảy qua.
Hoặc đơn giản hơn là rắc than viên hoặc bột than hoạt tính trực tiếp vào thùng chứa nước giếng muốn xử lý. Sau một thời gian để than hoạt tính hấp phụ các chất gây mùi màu thì lọc lấy phần nước trên là có thể sử dụng.
Ưu điểm của phương pháp này là đơn giản, hiệu quả khử mùi, tẩy màu khá cao và an toàn cho sức khỏe. Tuy nhiên, than hoạt tính chỉ phát huy hiệu quả khử màu hữu cơ, đục, ít có tác dụng với chất vô cơ như kim loại nặng. Đầu tư ban đầu về than hoạt tính cũng khá tốn kém cho mỗi chu kỳ lọc.
-
Dùng tro bếp để lọc nước giếng vàng
Đây là phương pháp dân gian khá đơn giản và rẻ tiền được nhiều nhà quê vẫn hay áp dụng để lọc nước giếng bị vàng, đục do cặn lơ lửng. Cách thực hiện cực kỳ đơn giản:
- Chuẩn bị sẵn tro bếp để bên cạnh nơi chứa nước giếng vừa múc lên
- Rắc xà phòng/tro bếp lên trên mặt nước theo tỷ lệ 1 muỗng/thùng nước
- Khuấy đều cho tro tan trong nước và để yên khoảng 30 phút
- Trong quá trình đợi, cặn lơ lửng sẽ kết lại thành bụi phèn nặng lắng xuống đáy
- Gạn lấy phần nước trong ở phía trên để sử dụng sinh hoạt
Cách này chỉ giúp loại bỏ phần cặn lơ lửng thô tạo màu vàng, lợ lửng trong nước. Đối với các chất hữu cơ, muối khoáng và một số vi sinh vật thì rất khó xử lý triệt để bằng tro bếp. Do đó hiệu quả khá hạn chế và chỉ nên coi là biện pháp tạm thời.
-
Xử lý triệt để bằng công nghệ lọc RO
